Wonen

Toevoeging nieuwe woningen
In Leudal is in 2021 wederom geïnvesteerd in nieuwbouw en verbouw. Oplevering van een aantal plannen liep wel vertraging op (bouwmaterialen later leverbaar, krapte arbeidsmarkt). Hierdoor vinden een aantal realisaties in januari / februari 2022 plaats, in plaats van in 2021. Dit vertekent het beeld enigszins.

In totaal zijn 97 nieuwe woningen gerealiseerd. Het betrof projecten in onder andere Baexem (14 woningen in diverse segmenten), Ell (8 koopwoningen), Haelen (10 sociale huurwoningen en 2 overige), Heythuysen (30 woningen in diverse segmenten) en Kelpen-Oler (18 woningen in diverse segmenten). Vrijwel alle woningen zijn levensloopbestendig en geschikt voor alle leeftijdsgroepen. Bij iets minder dan de helft van de woningen is zelfs nultreden uitgevoerd en specifiek zorggeschikt voor de groeiende doelgroep ouderen. In deze bungalows of appartementen met lift is de toegankelijkheid gewaarborgd bij gebruik van een rolstoel, rollator of scootmobiel. Daarnaast zijn drie (onzelfstandige) mantelzorgwoningen gerealiseerd. Zelfbouw blijft populair in Leudal; een op de vijf gerealiseerde woningen betreft een particuliere kavel. Er zijn tien sociale huurwoningen gebouwd (46 in januari 2022 opgeleverd). Per 1 januari 2022 zijn zo’n 80 woningen in aanbouw.

Beleidsruimte gecreëerd

Daarnaast creëerden we beleidsruimte voor de versnelling van woningbouw in Leudal. Op 12 januari 2021 stelde de gemeenteraad voor het eerst een lokaal Uitvoeringsprogramma Wonen vast. Dit UP Wonen 2021 bood onder voorwaarden (en voor een beperkte termijn) extra woningbouwmogelijkheden bij de transformatie van publieksfuncties naar wonen. Het doel was om zowel bij te dragen aan de leefbaarheid in de kernen (voorkomen leegstand) als om specifieke doelgroepen te ondersteunen (middels gerichte sturing op betaalbare woonruimte).

Het UP Wonen 2021 heeft 6 initiatieven opgeleverd voor zo’n 30-35 extra (huur)woningen en draagt daarmee bij aan de doelstelling om het aanbod en de beschikbaarheid van (sociale en middeldure) huurwoningen te vergroten. De positieve ervaringen met het UP Wonen 2021 hebben geleid tot een doorontwikkeling en verruiming van het uitvoeringsprogramma voor 2022. Deze verruiming werd op 14 december 2021 vastgesteld.

De Versnellingsagenda Wonen 2022 is een lokale uitwerking binnen de algemene uitgangspunten van de regionale Structuurvisie Wonen, met als doel om te komen tot versnelling van woningbouw in het belang van de leefbaarheid en om specifieke doelgroepen te ondersteunen. De Versnellingsagenda Wonen 2022 bevat een gerichte aanpak voor de inzet van nieuwe bouwmogelijkheden.

Het onderdeel ‘Uitvoeringsprogramma Wonen’ spitst zich toe op ontwikkelmogelijkheden voor woningbouw in vrijkomend of leegstaand vastgoed in de kernen. Vanuit de wens om te bouwen voor én door inwoners zet het onderdeel ‘Projectmatige woningbouw’ in op (collectieve) burgerinitiatieven en samenlevingsvormen met een conceptgedachte. Voor 2022 zijn concrete criteria benoemd waarvoor deze nieuwe bouwmogelijkheden gelden, zoals indieningstermijn, locatie en kwaliteitseisen.

Via de jaarlijkse prestatieafspraken wordt daarnaast concreet vastgelegd welke rol en bijdrage de woningcorporaties aan bovenstaande doelstellingen leveren. De corporaties zijn een belangrijke partner bij burgerinitiatieven, zoals bijvoorbeeld in Ell en Kelpen-Oler. Om het bouwen in kleine kernen te faciliteren is in de Prestatieafspraken 2022 (ondertekend december 2021) afgesproken een haalbaarheidsonderzoek te doen naar een totaalplan “bouwen in kleine kernen”.

Startersleningen verstrekt

De startersregeling is voor het derde jaar op rij verruimd. Vanwege de stijgende huizenprijzen is de maximale koopsom en het leenbedrag opnieuw verhoogd. Leudal volgt hierbij de provinciale richtlijnen. Het aantal aanvragen was veel hoger dan het gemiddelde van rond de 15 per jaar. In 2021 zijn 25 startersleningen verstrekt, met een totale waarde van € 1.037.822. De gemeentelijke bijdrage daarvan is 25% (€ 259.455,50). Daarnaast zijn er drie lopende aanvragen.

Oudere startersleningen worden regelmatig afgelost. Deze aflossingen zetten we opnieuw in om nieuwe starters te helpen bij hun eerste stap op de koopwoningmarkt. In 2021 zijn 10 startersleningen afgelost en vier deelaflossingen gedaan. In totaal zijn inmiddels 175 startersleningen verstrekt. Ongeveer de helft van de starters gebruikt de starterslening voor de aankoop van een woning binnen de eigen woonkern en een kwart koopt elders binnen Leudal. Daarnaast vestigen jongeren, die niet woonachtig waren in Leudal, zich in de gemeente.

Buitengebied in beweging
Het restant bedrag voor Buitengebied in Beweging ad € 333.000 wordt via de gecommitteerde reserve overgeheveld naar 2022.

Bestemmingsplanne n
In 2021 is er minder gebruik gemaakt van externe expertise met betrekking tot bestemmingsplannen. Hierdoor is een bedrag van € 20.000 niet uitgegeven.

We hebben afgelopen jaar een forse toename gezien in bestemmingsplannen en wijzigingsplannen (25 in 2021 en 10 in 2020). Hierdoor is een bedrag van € 24.000 meer ontvangen dan aanvankelijk begroot.

Omgevingsvergunning
Er is een bedrag van € 284.000 meer aan leges ontvangen. In 2021 is er tijdelijk een piek ontstaan in het aantal aanvragen ten gevolge van de op handen zijnde nieuwe omgevingswet. In de categorie van de hogere bouwkosten  zijn er 74 gerealiseerd ten opzichte van 46 begroot. Daarnaast is er een hogere gemiddelde bouwsom gerealiseerd dan begroot. De verwachting is dat na het invoeren van de omgevingswet de baten gaan dalen omdat dit gaat leiden tot wijzigingen in het te innen legesbedrag. De hogere legesinkomsten zijn gedurende het jaar gebruikt voor de inzet van extra personeel om de pieken op te vangen. Derhalve is de kostendekkendheid van titel 2 87%.